آتش‌سوزی یک خطر جدی به حساب می‌آید و باید با راهکارهای مهار آن آشنا باشیم. امروزه در ساختمان‌ها از ابزارهای بسیاری مانند انواع کپسول آتشنشانی و فایرباکس برای اطفاء حریق استفاده می‌کنند. سیستم اسپرینکلر یکی از این ابزارها است و به دلیل اتوماتیک بودن و سرعت بالا در شناسایی آتش، باعث کاهش خسارات جانی و مالی می‌گردد. لوله‌کشی اسپرینکلر با توجه به نوع سیستم و کاربری ساختمان به روش‌های مختلفی اجرا می‌شود. ما در این مقاله تمام توضیحات لازم درمورد انواع لوله‌کشی اسپرینکلر و نحوه اجرای آن را با شما به اشتراک می‌گذاریم.
اجرای لوله‌کشی اسپرینکلر
اسپرینکلر نوعی سیستم اطفاء حریق به شمار می‌رود که معمولا در سقف‌ها کار گذاشته می‌شود. در داخل این سیستم یک حباب شیشه‌ای حاوی الکل وجود دارد که به تغییرات دما حساس است و با افزایش حرارت، فعال می‌گردد. روش‌های لوله‌کشی این سیستم بر اساس میزان بودجه در نظر گرفته شده، نوع ساختمان، وضعیت قرارگیری منبع آب و محل ورود آن به ساختمان متغیر هستند. لوله‌کشی اسپرینکلر به سه روش خشک، مرطوب و ترکیبی قابل اجرا است.
روش خشک
در این روش لوله‌کشی، آب مورد نیاز برای خاموش کردن آتش از طریق لوله نصب‌شده در محل ورودی جلوی ساختمان تامین می‌شود نه منبع اصلی آب. علت نام‌گذاری این روش لوله‌کشی به خشک از آن جهت است که آب در حالت عادی داخل لوله‌ها جریان ندارد. مطابق با این شیوه، آب تنها زمانی که نیاز باشد به داخل لوله‌ها پمپاژ می‌شود. خطوط لوله‌کشی مملو از نیتروژن یا هوای فشرده است و به محض تشخیص حریق، تخلیه شده و باعث جاری شدن آب در لوله‌ها می‌گردد. روش خشک مناسب مناطق سردسیر است.
روش مرطوب
روش مرطوب، یکی از روش‌های معمول اجرای لوله‌کشی اسپرینکلر در ساختمان‌ها به شمار می‌رود. بر خلاف نوع قبل، آب همواره در این سیستم لوله‌کشی جریان دارد و بلافاصله پس از شروع آتش باعث فعال شدن اسپرینکلرها و پاشش آب می‌شود. مزیت این شیوه در آن است که سیستم اطفاء حریق فقط در بخشی از ساختمان که دچار آتش‌سوزی شده عمل می‌کند.
روش ترکیبی
در برخی ساختمان‌ها با توجه به مساحت، ارتفاع و نوع کاربری از روش ترکیبی به منظور لوله‌کشی اسپرینکلر استفاده می‌شود. روش ترکیبی، تلفیقی از سیستم خشک و مرطوب است. بر اساس این شیوه در هر بخش از ساختمان، یکی از دو روش لوله‌کشی خشک یا تر اجرا می‌گردد.
روش‌های لوله‌کشی اسپرینکلر آتشنشانی
ساختمان‌ها با توجه به نوع کاربری از جمله مسکونی یا صنعتی و در شرایط آب‌و‌هوایی مختلف، نیازمند روش خاص لوله‌کشی اسپرینکلر هستند. لوله‌کشی این سیستم به سه دسته کلی تقسیم می‌شود.
روش درختی (صلیبی)
در روش درختی آب مورد نیاز اسپرینکلرها تنها از یک مسیر عبور می‌کند و وارد هر کدام از شاخه‌ها می‌گردد. مطابق این شیوه، لوله‌های اسپرینکلر مستقیما به لوله کراس یا همان لوله اصلی انتقال آب وصل می‌شوند. روش‌های اجرای این سیستم به صورت تغذیه مرکز-مرکز، تغذیه مرکز-انتها، تغذیه کنار-مرکز و تغذیه کنار-انتها است. در لوله‌کشی درختی، بیشترین میزان افت فشار آب اتفاق می‌افتد.
روش حلقه‌ای
مطابق روش حلقه‌ای، آب از رایز یا لوله عمودی وارد دو لوله کراس می‌شود. شاخه‌های اسپرینکلر بر روی این دو مسیر نصب می‌گردند. نام‌گذاری روش حلقه‌ای به این علت انجام شده‌است که لوله‌های اصلی انتقال آب در انتهای مسیر به یکدیگر متصل می‌شوند. میزان افت فشار در این سیستم بسیار کمتر از روش صلیبی است.
روش شبکه‌ای
در این روش، شبکه‌ای از لوله‌های کراس در ساختمان نصب می‌شود و به تبع آن تعداد اسپرینکلرها نیز افزایش می‌یابد. این مدل لوله‌کشی بیشتر برای اماکنی با متراژ بالا به کار می‌رود. اجرای روش لوله‌کشی شبکه‌ای نیازمند صرف هزینه و وقت بسیار است اما عملکرد بهتری نسبت به روش‌های ذکر شده دارد. افت فشار آب در این سیستم در کم‌ترین حد ممکن است.
کلام آخر
در شهرهای شلوغ و پرتردد امروزی معمولا ماشین‌های آتشنشانی دیر به محل حریق می‌رسند. اولین راه‌حلی که به ذهن می‌رسد نصب ابزارهای اطفاء حریق مانند کپسول و جعبه آتشنشانی است. اسپرینکلر، مناسب‌ترین سیستم برای انواع ساختمان‌ها محسوب می‌شود. اسپرینکلرها افزایش دما را در کوتاه‌ترین زمان ممکن تشخیص داده و شروع به پاشش آب بر روی محل حریق می‌کنند. لوله‌کشی و نصب این سیستم بنا بر هر ساختمانی متفاوت است. ما در این مقاله ضمن پاسخ به سوال "سیستم اسپرینکلر چیست" در مورد روش‌های لوله‌کشی و شیوه اجرای هر کدام صحبت کردیم. در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان تجهیزات آتش نشانی اینتر اسپایر تماس بگیرید.
